Nicolas Darvas Stratejisi Nedir? Hisse Kutusu Yöntemiyle Disiplinli Yatırımın Sırrı

Selam Dostlar,

Borsada; hele ki Swing Trade veya Trend Takibi yapıyorsan, teknik analiz bilmek kadar duygularını yönetmek en önemli meziyetlerden birisidir.

Ben bu yolda kendimi; okuyarak, deneyimleyerek ve her şeyden önemlisi kayıplarımdan ders çıkararak “Swing Trade & Trend Following” tarzında çıraklık diyebileceğim bir noktaya taşımayı başardığımı düşünüyorum ama diğer taraftan şunu fark ettim ki; bilgi bir yere kadar seni istediğin yolda gitmene yardım ediyor ancak asıl maharet disiplinli trade edebilmekten geçiyor!

İşte bu yüzden, son zamanlarda derinlemesine incelediğim Nicolas Darvas’ın “Box Trading” sistemi, her trade’imde breakout (kırılım) stratejisini uygulamayı hedeflediğim için beni çok etkiledi. Hem sade, hem akılcı, hem de duygusal karar alma riskini neredeyse ortadan kaldırıyor. Çünkü sistemin en önemli özelliği size “Stop-Loss” ile birlikte “Kademeli pozisyon arttırmak” için nasıl hareket etmeniz gerektiğini net bir şekilde belirlemenize olanak sağlıyor.

Öncelikle Nicolas Darvas kimdir kısa bir anlatım ile konuya girelim.

Bir Balet Borsaya Nasıl Girdi?

Nicolas Darvas’ın hikayesi sıradışı. 1950’lerde dünyayı gezen bir sahne sanatçısı… Kendisi ünlü bir balet. Gün içinde prova, akşamları sahne, aralarda valiz taşı, uçak bekle derken… zamanını nasıl değerlendireceğini düşünürken tamamen tesadüf eseri yolu hisse senetleriyle kesişiyor. Hiç değiştirmeden kitabın ilk bölümünü sizinle paylaşıyorum.

“Kasım 1952’ydi. Menajerim beni aradığında New York, Manhattan’ın Latin Quarter bölgesinde dans ediyordum. Toronto’daki bir gece kulübünde gösteri yapmamız için dans partnerim Julia ve bana bir teklif gelmişti. Bu sıradışı teklifi, ikiz kardeşler olan Al ve Harry Smith yapmıştı. Bana para yerine hisse senediyle ödeme yapmayı teklif ettiler. Gösteri dünyasında bazı tuhaf deneyimlerim olmuştu ama bu yepyeni bir şeydi.

Daha fazla araştırma yaptım ve bana gösteri karşılığında BRILUND isimli şirketin 6.000 adet hissesini vermeye hazır olduklarını gördüm. Teklif ettikleri hisse, Kanada’da bir madencilik şirketiydi. O zaman hisse başına 50 cent değer biçiliyordu.

Hisse senetlerinin yükselip düşebileceğini biliyordum ama tüm mantığım bu büyüye kapılmıştı. Bu yüzden Smith kardeşlere bana şu garantiyi verip veremeyeceklerini sordum: “Eğer hisse 50 centin altına düşerse, farkı siz ödeyecek misiniz?” Altı aylık bir süre için bunu kabul ettiler.

Ama öyle bir şey oldu ki Toronto’daki gösteriye yetişemedim. Kardeşleri hayal kırıklığına uğrattığım için kendimi kötü hissettim. Bu yüzden bir jest olarak hisseyi satın almak istedim. Onlara 3.000 dolarlık bir çek gönderdim ve 6.000 adet BRILUND hissesi satın aldım.

İki ay sonra bir gün gazetede hisse senedi fiyatlarına boş boş bakınırken bir anda sandalyemde doğruldum. Çünkü 50 centten aldığım BRILUND hissesi 1.90 dolardan işlem görüyordu. Hemen sattım ve yaklaşık 8.000 dolar kâr elde ettim.”

Ve işte o an içinden şu geçer:

“I was not a speculator. I was only a dancer. But the thought of easy money intrigued me.”
Ben bir spekülatör değildim, sadece bir dansçıyım. Ama kolay para fikri beni cezbetmişti.

Bu küçük tesadüf onu borsaya çeker. Ancak ilk etapta çok para kazanmaz, hatta zarar eder. Çünkü deneme yanılmayla ilerler, birçok kitap okur, analiz yapar… Temel’den başladığı analizlerine Teknik anlizler ile devam eder ve en sonunda kendi sistemini kurar: Darvas Kutusu.

Darvas Kutusu Nedir?

Kısaca anlatayım: Fiyat belli bir bantta dalgalanıyorsa (örneğin 90–100 TL), burası bir Darvas kutusu oluyor. (Destek ve Direnç seviyeleri.) Fiyat bu aralığın üstüne çıkar ve hacim de destekliyorsa: alım sinyali. Eğer altına inerse: stop.  

Basit, akılcı, momentum ve fiyatı odak noktasına koyan bir sistem.

Uygulanması ise bir o kadar psikoljik harp gerektiren, hatalarınızdan ders çıkarmayı bilmeniz gereken bir sistem.

Kısaca Darvas’ın sözleriyle;

“There are no good or bad stocks, there are only rising and falling stocks.”
İyi ya da kötü hisseler yoktur, sadece yükselen ve düşen hisseler vardır.

Bu sistem, kişisel yorumlarınızdan ziyade fiyat ve hacim hareketlerine dayanıyor. Tahmin yapmıyorsun, sadece kurallara uyma cesaritini göstermen gerekiyor. Duygusuz ve basit!

Hacim Olmadan Asla!

Darvas’ın en çok üzerinde durduğu şeylerden biri ise hacimdir.

Akıllı para, balinalar, kurumsallar vs. adına ne dersen de hisse fiyatını hareket ettirebilecek miktarda parası olan oyuncular ve bu oyuncuların tek bir amacı var bireysel yatırımcıları içeriye almak.

Darvas’ın “How I made $2.000.000” kitabından; “Profesyonel yatırımcının hisseden çıkmaya başlamasıyla eşzamanlı olarak küçük yatırımcının parası sisteme giriyordu. Küçük yatırımcı, hissedeki düşük maliyetli çoğunluk değil yüksek maliyetli azınlık oluyordu.”

“I believe in analysis and not forecasting.”
Ben tahmin yapmaya değil, analiz etmeye inanırım.

Yani sistemin önemli aşamaları aşağıdaki gibi oluyor;

Fiyat belirli aralıklarda dalgalanıyorsa → bekle.
Kırılım varsa ama hacim yoksa → bekle.
Kırılım + yüksek hacim varsa → işleme gir.
Fiyat yeni aralıklara doğru kırılım yaptıysa → pozisyon arttır.
Fiyat yeni aralıklara geçmekte zorlanıyorsa, hacim azalıyorsa → pozisyon azalt.
Fiyat iz süren stop seviyene ulaştıysa → çık.

Hacim ile ilgili de kitaptan Darvas’ın müthiş anlatımını da buraya ekliyorum.

“Ben bunu şöyle çözmeye başladım:
Bir gece kulübü dansçısı bir masaya atlayıp çılgınca bir dans yapsa, kimse şaşırmaz.
Bu, insanların ondan beklediği karakteristik davranış türüdür.
Ama onurlu bir başhemşire birdenbire aynısını yapsa, bu olağandışı olur ve insanlar hemen,
“Burada tuhaf bir şey var, bir şey oldu,” derler.

Aynı şekilde, genellikle aktif olmayan bir hisse senedi birdenbire aktif hâle geldiğinde bunu olağandışı bulmaya ve fiyatı da yükselirse satın almaya karar verdim.
Bu sıradışı hareketin arkasında bir yerlerde iyi bilgilere sahip bir grup olduğunu varsaydım.
Hisse senedini satın alarak onların sessiz ortağı olacaktım.”

Aşamalı Alım, Soğukkanlı Pozisyon Yönetimi

Dikkat etmekte fayda var; Darvas’ın sistemi sana asla şunu dikte etmiyor; “Hacim varsa gir, yükselirse kazanırsın.”

Aksine, sana adım adım şunu anlatmaya çalışıyor;

“Kazanacaksan kontrollü kazan, kaybedeceksen hızlı bir şekilde zarar kes!”

Ayrıca Darvas hiçbir zaman bir hissede tüm sermayesini kullanmıyor.
İlk kırılımda, fiyat kutunun üstüne çıktığında, sadece küçük bir pozisyon açıyor.
Bu ona fiyatın gerçekten gitmek istediği yönü anlaması için “temas” fırsatı sunuyor.

Eğer fiyat yükselip yeni direnç seviyesinden breakout gerçekleşirse yani bir süre sonra yeni bir kutu (destek-direnç arasında) içinde hareket etmeye başlarsa, Darvas ikinci alımını orada yapıyor. Yani pozisyona trend güçlendikçe yükleniyor ve pozisyon arttırıyor. Yeni pozisyonu ile birlikte Stop-Loss seviyesini de yeni destek seviyesinin altında belirleyip karın bir bölümünü kilitlemiş oluyor.

Peki bu ona nasıl fayda sağlıyor?

• Riskini baştan sınırlıyordu.

• Fiyat yönünü değiştirse bile ufak zararla dışarı çıkma fırsatı veriyordu.

“I decided to let my stop-loss decide.”
Ne zaman çıkacağıma stop-loss karar versin dedim.

Darvas’ın sistemi aslında bir alışkanlık: Küçük adımlarla ilerle, fırsat geldikçe cesur ama kontrollü ol.

Net bir çekilde şunu belirtmekte fayda var çoğu yatırımcının ve bir dönem pek tabi benim de başaramadığı bir şey: soğukkanlılıkla büyümek, disiplinli olmak, kurallarına harfiyen uymak! 

Psikoloji = Asıl Savaş

Darvas sistemini okuduğumda fark ettim ki mesele sadece grafik okumak değildi.
Gerçek mesele, karar anlarında duygularını bastırmak.

Yani “Yükseliyor, kaçırmayayım!” (FOMO) ya da “Belki döner…” dememek.
Sistem ne diyorsa onu yapmaktı!

Bana en iyi gelen kısmı da bu oldu.
Her şey yazılı:

• Nerede girerim?

• Ne olursa çıkarım?

• Ne zaman büyütürüm?

Sürpriz yok. Panik yok. Aşırı güven de yok.
Sen değil, sistem karar veriyor.

“I knew now that I had to keep rigidly to the system I had carved out for myself.”
Artık biliyordum ki, kendime kurduğum sisteme sıkı sıkıya bağlı kalmam gerekiyordu.

Bir sistemin seni duygularından daha iyi yönettiğini kabul etmek ilk başta zor gelebilir ancak bir kez o bağı kurduğunda, kendine şunu demeye başlıyorsun;
“Ben artık tahmin etmiyorum, ben artık uyguluyorum.”

Sonuç olarak;

• Basit kurallar, karmaşık sonuçlardan iyidir

• Sistem seni duygularından korur

• Tahmin değil, tepki esas olmalı

• Küçük zararlar kabul edildikçe büyük kazançlar seni bulur

“The market is never wrong – opinions often are.”
Piyasa asla yanılmaz, ama fikirler sık sık yanılır.

Bİ Çeviri Ekibi’nden Borsada 2.000.000 Doları Nasıl Kazandım? kitabını da mutlaka okumanızı tavsiye ediyorum.

Bundan sonraki süreçte Swing Trade, Trend Takibi ve Price Action modeli ile birlikte Darvas’ın stratejisini de uyguladığım portföyümü haftalık olarak paylaşmaya başlayacağım. Bu sayede hem sizlere sistem içerisinde nasıl işlem yaptığımı hem de kendime trading notları olarak performans takibini güçlendirmemi sağlayacak bir düzen kurmuş olacağım.

Görüşmek üzere, selamlar. 

–

Yasal Uyarı – Yatırım Tavsiyesi Değildir

Bu yazıda yer alan bilgiler, tamamen kişisel görüş ve deneyimlerime dayanmaktadır. Burada bahsedilen stratejiler, hisse örnekleri veya piyasa değerlendirmeleri hiçbir şekilde yatırım tavsiyesi niteliği taşımaz.

Bu içerikler, okuyucuyu bilgilendirme ve eğitme amacıyla hazırlanmıştır.
Her yatırımcının risk algısı, sermaye yapısı ve yatırım hedefi farklıdır. Bu nedenle yatırım kararlarınızı kendi araştırmanız ve profesyonel danışmanlık alarak vermeniz önerilir.

Yazıda anlatılan hiçbir yöntem, geçmişte sağlanan kazançların gelecekte de sağlanacağını garanti etmez.
Yatırım araçları her zaman risk içerir.
Blog yazarı olarak doğabilecek herhangi bir kayıp ya da zarardan sorumluluk kabul edilmemektedir.